توضیحات
موزه ی استاد شهریار
وقتی بحث از بزرگان و شاعران آذربایجان به میان میآید،
استاد «شهریار» اولین نامیست که به ذهن میآید. موزهی استاد شهریار قبلاً محل
زندگی «محمدحسین شهریار» بوده است که در محلهی «مقصودیهی» تبریز قرار دارد. این
خانه پس از فوت استاد به موزهای برای بزرگداشتش تبدیل شده و شیفتگان شعر و ادب را
به سوی خود میخواند. در این موزه میتوانید از آثار و لوازم شخصی استاد شهریار
مانند کتابها، دستخطها و یادبودهای مختلفش دیدن کنید، همینطور میتوانید با خیال
راحت بنشینید و در دفتر یادبود استاد هرچه دل تنگتان میخواهد، بنویسید.
مقبره الشعرا
«مقبره
الشعرا» یکی از مناطق دیدنی تبریز با معماری مدرن است. این مکان در محلهی «سرخاب»
تبریز قرار گرفته و از آن با عنوان «گورستانهای تاریخی» تبریز هم یاد میشود. بر
طبق اسناد، این قبرستان از حدود قرن هشتم هجری استفاده میشده و در گذشته با نامهایی
مانند «قبرستان سرخاب» و «حظیره الشعرا» هم شناخته میشده است. این قبرستان پس از
زلزلههای قرن ۱۲ هجری قمری متروک شد، ولی در دوران معاصر با توجه به اهمیت بالا و
شاعران و عرفای بسیاری که در آن به خاک سپرده شدهاند، مورد توجه قرار گرفت.
خانهی مشروطه
اگر به تاریخ و بهخصوص دوران «مشروطه» علاقه دارید، حتماً
از دیدن موزه و خانه تاریخی مشروطه لذت خواهید برد. خانهی مشروطه که زمانی منزل
«حاج مهدی کوزهکنانی» بوده، یکی از معروفترین و پرافتخارترین مکانهای دیدنی تبریز
است. این خانه محل همفکری و اتخاذ تصمیمهای مهم سران مشروطه مانند «ستارخان» و
«باقرخان» بوده و حالا تبدیل به موزهی مشروطه شده است و آثار مربوط به این دوران
مانند تندیس سران مشروطه، سندها و مکاتبات تاریخیای مثل فرمان مشروطیت را در خود
جای داده است.
ارگ علیشاه
«ارگ علیشاه» یا
«ارگ تبریز» ابتدا در سدهی هشتم هجری و با هدف ساخت مسجد علیشاه بنا شد، ولی در این
دوران بهصورت ناتمام رها شد. در سالهای بعد و تا پایان دورهی «قاجاریه» با
اضافه شدن قسمتهای جدید به آن، از این بنا بهعنوان «دژ نظامی» استفاده شد و نقطهی
تمرکز دفاع تبریز در جنگهای ایران و روسیه هم بود.
موزهی آذربایجان
موزه آذربایجان پس از موزهی «ملی تهران»، بهعنوان دومین
موزهی باستانشناسی ایران و یکی از معروفترین جاهای دیدنی تبریز شناخته میشود.
این موزه در کنار مسجد کبود قرار گرفته و بنابراین بهتر است اگر به دیدن مسجد کبود
تبریز میروید، بازدید از این موزه را هم در برنامهتان بگنجانید. در ۳ طبقهی آن
بیش از ۲ هزار و ۳۰۰ قطعه از آثار پیش از تاریخ، پیش از اسلام و پس از اسلام به
نمایش درآمده است. مجسمههای غولپیکر، اسناد تاریخی دوران باستان و اشیای قبل از
تاریخ از آثار ویژهی این موزه هستند که شما را شگفتزده میکنند. همینطور در این
موزه، مجموعهای از آثار تجسمی تبریز نگهداری میشود که در نوع خود منحصربهفرد
است.
مسجد کبود
نام «فیروزهی جهان» اسلام مارا به سمت مسجد کبود تبریز هدایت
میکند. آبی چشمگیری که جانتان را تازه میکند و آرامشی را که باید از معبود بگیرید،
زیر سقف این مسجد به آغوش میکشید. مسجد کبود تبریز نمونهای عالی از یک عبادتگاه
بیتکلف و صمیمی است. گویی تبریز در کنار همهی زیباییهای فراموش ناشدنیاش، رنگی
خیالانگیز و کهن از مسجد کبودش وام گرفته است تا چشمهای هر زائری را پر از مهر و
عبادت کند.
مسجدکبود تبریز را به نام «مسجد مظفریه» میشناسند. این
مسجد زیبا پیش از این، روزگاری بخشی از مجموعهی بزرگ مظفریه بوده و در کنار خود،
مدرسه، خانقاه، کتابخانه و.. داشته که با گذر ایام و تخریبها، بافت کلی این
مجموعه آسیب دیده و این کبود دلربا، اینک تنها بازماندهی آن روزگاران است. در قرن
نهم هجری «ابوالمظفر جهانشاه بن قره یوسف» از امرای قراقوینلو، بانی ساخت مسجد
کبود شد، اما نظارت ساخت آن را همسرش جان بیگم خاتون به عهده گرفت. البته در برخی
از متون نظارت ساخت بنا را متعلق به دختر ابوالمضفر میدانند. بنا بر کتیبهی
سردر، اتمام ساخت این مسجد در سال ۸۷۰ ه.ق بوده است. این تاریخ مربوط به سال اتمام
کاشیکاریها است و ساخت بنای مسجد از چند سال پیش از سال ۸۷۰ شروع شده است.
بازار تبریز
این بازار «بزرگترین بازار مسقف جهان» است که به قسمتهای
مختلفی تقسیم شده و در میان آنها، بازار فرشفروشان بیشترین جذابیت را دارد. اگر
به دیدن بازار بزرگ تبریز میروید، توصیه میکنیم حتماً از تیمچهی «مظفریه» با
سقف بلند و معماری جالبش دیدن کنید.
باغ ائل گلی
باغ ائل گلی در بخش اصلی شهر تبریز و در هفت کیلومتری مرکز
شهر واقع شده است و در حال حاضر مکانی عالی برای استراحت و تفریح به حساب میآید.
در زبان ترکی گُل (گوُل) بهمعنای استخر است و شاه گلی یا ائل گلی معنای استخر شاه
یا مردم نامیده میشود. البته این مکان در ابتدا شاه گلی نام داشت و بعد از انقلاب
به ائل گلی تغییر نام یافت. آقای بهروز خاماچی بر این باور است که کلمه شاه در این
مکان بهمعنای خود شاه نبوده و به معنی بزرگ و باعظمت به کار برده شده است.
شاه گلی بهمعنای استخر شاه است و این مکان در ابتدا استخری
بوده است که در زمان آق قویونلوها ایجاد شده بود و در دوران صفویه نیز گسترش یافت.
پیش از روی کار آمدن صفویان، این استخر بزرگترین منبع ذخیره آب جهت آبیاری باغهای
شرق تبریز بود. صفویان نخاله، شن و ماسههای این استخر را خالی کردند و دور آن دیوار
کشیدند. استخر مذکور در آن زمان ۱۲ متر عمق داشت. در دوران قاجار نیز مسیرهایی در
اطراف این استخر ایجاد شد و درختان تبریزی و بید مجنون در اطراف این مکانبرای تزئین
و تبدیل آن به گردشگاه کاشتند.